Coeliakie is een (bekende) aandoening onder de mens. Als je coeliakie hebt, kan je lichaam gluten niet verdragen. Het lichaam reageert er heftig op en je kan er zelfs (op lange termijn) erg ziek van worden. Gluten is een eiwit dat in de meeste granen voorkomt.
Coeliakie bij dieren
Coeliakie komt, voor zo ver bekend, niet voor onder de meeste dieren. Wél bestaat er gluten-overgevoeligheid wat bij sommige honden en katten voorkomt. Er is over deze vorm momenteel nog vrij weinig bekend. Er wordt geschat dat deze ziekte bij dieren veel minder vaak voorkomt dan coeliakie bij de mens. Van alle honden en katten is de Ierse Setter de sjaak! Bij dit ras komt gluten-overgevoeligheid het meeste voor.
Diagnose bij honden en katten
Het verloop van de diagnose bij honden en katten is redelijk gelijk met de diagnosestelling bij mensen. De dierenarts kan doormiddel van ontstekingswaardes in de darm en vlokkenatrofie zien of een dier overgevoelig is voor gluten. Bij klachten zoals jeuk, diarree en afvallen zet de dierenarts het dier eerst op een streng glutenvrij dieet. Daarna worden opnieuw gluten gegeven. Komen de klachten terug? Dan zal er een biopt gedaan worden onder narcose.
Glutenvrije paarden
Het is inmiddels bekend dat (sport)paarden, vooral dressuurpaarden, last kunnen hebben van chronische dunne darmontsteking. Volgens onderzoek van de UU en de VUMC blijkt dat de klachten en afwijkingen van mensen met coeliakie zeer vergelijkbaar zijn met de klachten van een aantal onderzochte paarden. Sommige paarden die gluten te eten krijgen, reageren daarop met antistoffen in het bloed en schade aan de darmvlokken.
Een van de hengsten die op strikt glutenvrij dieet ging, ondervond duidelijk verbetering na 6 maanden.
Op dit moment is het onderzoek hierin nog niet zo uitgebreid en ver. Het is dus ook nog niet duidelijk of het bij de onderzochte paarden daadwerkelijk ging om glutengevoelige enteropathie (coeliakie) ging of dat er een andere oorzaak was. Hopelijk komt hier snel verduidelijking in!
Het jammere is wel dat veel mensen je niet serieus nemen als je aangeeft dat een paard glutenvrij moet eten. Daarin is nog veel onbegrip. Daarnaast is de vraag in hoeverre het lukt om een paard strikt glutenvrij te voeren (en houden). In veel (kracht)voer zit gluten, maar ook stro als bodembedekker kan problematisch zijn.
Glutenvrije aapjes
Ook apen kunnen gevoelig zijn voor verschillende soorten voeding, waaronder ook gluten. Klachten en symptomen verdwenen bij een aantal Penseelaapjes na het stoppen met eten van gluten. Ook van een in gevangenschap levende Resusaap wordt gezegd dat er symptomen zijn die vergelijkbaar zijn met coeliakie onder mensen.
Hiervoor geldt wederom dat dit theorieën zijn, maar de wetenschappers vinden dat de immunologische respons op het glutenvrije dieet ervoor zorgt dat een hoge gevoeligheid voor gluten het meest waarschijnlijk is.
Glutenvrij eten bij dieren
Moet jouw huisdier glutenvrij gaan eten? Je kan in samenwerking met jouw dierenarts zelf glutenvrij voer maken of je kan het bij de dierenarts kopen. Ook zijn er een paar glutenvrije opties te vinden online. Let er wel altijd op of dit voer in de fabriek in aanraking is gekomen met glutenvol voer. Ook bij dieren is de kans op kruisbesmetting groot! Denk bijvoorbeeld alleen al aan katten; ook als jij ervoor zorgt dat jouw kat 100% glutenvrij eet thuis, kan een kat nog steeds glutenvol eten binnenkrijgen als hij of zij op pad gaat en wellicht bij de buren een hapje mee-eet. Vergeet niet dat dierensnoepjes vrijwel allemaal gluten bevatten!
Glutenvol bij het huisdier, maar glutenvrij bij het baasje. Dit moet je weten.
Blijkt dat jouw huisdier niet op een glutenvrij dieet hoeft? Yes! Toch weer een zorg minder. Wat nou als jij of anderen binnen jouw gezin wel glutenvrij moet(en) eten? Hoe ga je hier zorgvuldig mee om? Bijna al het voer van dieren (honden, katten, paarden, koeien, geiten, schapen, konijnen, vogels, vissen) bevat gluten. Als jij zelf glutenvrij eet is het raadzaam om je handen goed te wassen nadat je het voerbakje gevuld hebt. Honden hebben ook nog weleens de neiging om je een dikke ‘zoen’ te geven. Hebben ze nou net daarvoor hun bakje leeg gegeten? Let dan goed op! Voor mensen met een hoge gevoeligheid voor gluten, kan dit al tot klachten leiden!
Als jouw peuter glutenvrij is, is het ook belangrijk om alert te blijven met het voer van de dieren! Jonge kinderen ontdekken de wereld met hun mond. Heel goed juist! Alleen niet als dit schadelijk kan zijn voor jouw glutenvrije peuter! Blijf dus in de buurt bij het geven van die ‘lekkere’ hondenbrokken en controleer goed op eventuele kruimels! Bij katten wordt dit een stukje lastiger omdat zij vaak zelf beslissen wanneer zij hun brokken opeten. Je kan ervoor kiezen de brokken op een hoger plateau te plaatsen. Een kat is lenig en behendig genoeg en jouw peuter kan zo veilig rondkruipen in huis!
